Eğer yeryüzünde Frankenstein‘ı çekmek için doğmuş tek bir yönetmen varsa, o da şüphesiz Guillermo del Toro’dur. Kariyerini dışlanmışlara ve “canavarlara” adayan, onlara empati ve sevgiyle yaklaşan bu Meksikalı usta, yıllardır en büyük rüya projesi olarak bu klasiği işaret ediyordu. Şimdi, Netflix’in devasa bütçesi ve Oscar Isaac, Jacob Elordi gibi yıldızlarla dolu kadrosuyla o rüya nihayet Venedik Film Festivali’nde perdeye yansıdı. Peki sonuç? Ne yazık ki, bazen en güzel rüyalar, dağınık ve hantal kabuslara dönüşebiliyor. Del Toro’nun Frankenstein’ı, görsel olarak büyüleyici detaylarla dolu ama bir bütün olarak ruhunu bulamayan, hayal kırıklığı yaratan bir yapım.
Kağıt Üzerindeki Mükemmellik, Perdedeki Hayal Kırıklığı
Her şey mükemmel başlamalıydı. Pan’ın Labirenti ve The Shape of Water (Aşkın Gücü) gibi filmlerle canavarların en büyük dostu olduğunu kanıtlayan del Toro, Mary Shelley’nin romanının özüne, yani yaratığın trajedisine odaklanıyor. Oscar Isaac, Dr. Frankenstein’ı bir bilim adamından çok, acı çeken bir sanatçı gibi canlandırırken, Jacob Elordi de klasik Boris Karloff imajından uzak, yaralı bir asker gibi duran, modern bir “yaratık” portresi çiziyor. Film, Shelley’nin romanına sadık kalarak, hepimizin sorduğu o varoluşsal soruyu soruyor: “Yaratıcım, senden beni bu çamurdan bir insan olarak yoğurmanı ben mi istedim?”
Ancak bu felsefi derinlik, filmin teknik ve yapısal sorunları altında eziliyor. İki buçuk saati aşan süresiyle film, “daha uzun her zaman daha derin anlamına gelmez” sözünün kanıtı gibi. En büyük hayal kırıklığı ise, Titanic’ten bile daha pahalıya mal olduğu söylenen filmin, devasa bütçesine rağmen sık sık bir “Netflix filmi” gibi durması. Görsel efektler, büyük perde için değil de, sanki evde izlenmek için tasarlanmış gibi bir his bırakıyor.
Göz Kamaştıran Detaylar, Klostrofobik Bir Dünya
Elbette bu bir del Toro filmi ve her bir kostüm, her bir set, her bir obje inanılmaz bir hayal gücü ve detaycılıkla tasarlanmış. Sorun, bu detayları bize sunma şeklinde. Görüntü yönetmeni Dan Laustsen, film boyunca o kadar rahatsız edici bir balık gözü (fisheye) lens kullanıyor ki, epik olması gereken dünya, sanki bir kapı deliğinden izleniyormuş gibi klostrofobik ve küçük hissettiriyor. Bu tercih, filmin görkemini artırmak yerine onu boğuyor.
Cinselliğin Garip Utangaçlığı ve Eksik Temalar
Del Toro, şiddeti gösterme konusunda her zamanki gibi cesur. Neşterlerin ve kemik testerelerinin sesini ve görüntüsünü yüzümüze vurmaktan çekinmiyor. Ancak konu çıplaklık ve cinselliğe geldiğinde, film şaşırtıcı derecede utangaç bir tavır takınıyor. Dr. Frankenstein’ın banyoda olduğu bir sahnede, cinsel organının Austin Powers filmlerindeki gibi komik bir şekilde objelerle kapatılması, filmin o ciddi ve karanlık tonuyla tamamen tezat oluşturuyor. Bu durum, yaratığın heykel gibi vücudunu da etkisizleştiriyor ve “cinsel bir tehdit oluşturmayan bir canavar ne kadar korkutucu olabilir?” sorusunu akla getiriyor.
Film, Mary Shelley’nin romanındaki “bilimsel hırs” ve “insanın Tanrı rolüne soyunması” gibi ana temaları da es geçerek, hikayeyi daha basit bir “baba-oğul travması” zeminine oturtuyor. Bu da, hikayenin felsefi derinliğini ne yazık ki zayıflatıyor.
Frankenstein, bir ustanın en büyük tutkusunun, bazen en büyük zaafına dönüşebileceğinin hüzünlü bir kanıtı. İçinde parlak anlar, muhteşem tasarımlar ve harika fikirler barındıran ama bir araya geldiğinde dağınık ve tatmin etmekten uzak kalan, görkemli bir başarısızlık. Belki de bu hikayedeki asıl trajedi, ne doktorun ne de canavarın, yönetmenin omuzlarındaki o devasa beklentileri karşılayamamasıdır.
Artıları & Eksileri
Artıları (+):
- Guillermo del Toro’nun eşsiz görsel hayal gücü ve detaycılığı.
- Muhteşem kostüm ve set tasarımları.
- Alexandre Desplat’ın görkemli müzikleri.
- Charles Dance’in etkileyici performansı.
Eksileri (-):
- Aşırı uzun ve dağınık bir anlatım.
- Dev bütçesine rağmen “Netflix filmi” gibi duran görsellik.
- Rahatsız edici balık gözü lens kullanımı ve klostrofobik atmosfer.
- Hikayenin duygusal derinlikten yoksun olması.
- Orijinal eserin ana felsefi temalarını ıskalaması.